ویژه‌خواری و رانت‌بازی در لباس روشنفکری/ تولید کتاب یا دلالی کاغذ؟
تاریخ انتشار: ۱۵ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۴۹۰۶۳
مردادماه سال ۹۷ بود که سید عباس صالحی وزیر ارشاد دولت دوازدهم اولین جلسۀ کارگروه ساماندهی کاغذ را برگزار کرد و گفت: «وقتی ارز چند نرخی می‌شود به‌طور قطع فسادهایی در این زمینه به وجود می‌آید و اگر ما با نظارت بالا در این حوزه حرکت کنیم و به گونه‌ای مسیر را طی کنیم که اعتماد اجتماعی ایجاد شود جلوی بسیاری از این فسادها گرفته می‌شود».
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
پس از تشکیل کارگروه کاغذ و اعلام سامانه توزیع کاغذ مشخص شد که شرکت اتحادیۀ تعاونی ناشران کشور (آشنا) به مدیریت مهدی اسماعیلی راد، عامل اجرایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت دوازدهم برای تخصیص و توزیع کاغذ در بین اهالی نشر است. در واقع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بار اصلی مسئولیت تخصیص و توزیع کاغذ را به یک شرکت خصوصی که شامل تعاونی‌های مختلفی بود، واگذار کرد و نقش مدیریتی خود را به شکل عجیبی کمرنگ کرد. این واگذاری نقش مدیریتی از این جهت کاری ناصواب بود که به نظر بسیاری از کارشناسان و حتی وزیر ارشاد دولت دوازدهم، چند نرخی شدن ارز می‌توانست در سطوح مختلفی باعث ایجاد فساد شود.
فسادهایی که از تخصیص ارز تا توزیع کاغذ وارد شده را شامل می‌شود. در این شرایط به نظر می‌رسید وزارت ارشاد باید برای جلوگیری از ویژه‌خواری و رانت‌خواری برخی از نورچشمی‌ها و عدم شفافیت برخی از کارگزاران این امر، به شکل جدی و شفاف وارد میدان می‌شد ولی ترجیح داد در این حوزه نظاره‌گر باشد.
زمزمه‌هایی که به رنگ واقعیت نزدیک شد
پس از آغاز فعالیت این کارگروه و توزیع قطره‌چکانی کاغذ در بین ناشران کم‌کم زمزمه‌هایی در بین اهالی نشر به‌وجود آمد که کارگروه کاغذ و تعاونی آشنا در تخصیص‌ها و یا در تأمین کاغذ تخصیص داده شده، به شدت حامی گروهی خاص از ناشران است و با ارائۀ اطلاعات غیردقیق و مبهم سعی می‌کند این موضوع را پنهان کند. این حمایت‌ها از یک گروه خاص در حالی بود که یکی از ناشران به ما گفت: ما تیرماه ۹۹ ، مبلغ هفتاد میلیون تومان پول دادیم ولی تا شش هفت ماه بعد کاغذی به ما ندادند.
موضوعی که هر چند توسط مسئولین و وقت کاغذ در وزارت ارشاد به مدل‌های مختلف تکذیب می‌شد اما انتشار لیستی از مقدار کاغذ دریافتی ناشران در فضای مجازی مهر تأییدی بر این زمزمه‌ها بود و باعث بهت و حیرت فعالان حوزۀ کتاب شد.
نورچشمی‌ها در لباس اپوزیسون
بر اساس لیست منتشر شده ناشرانی صدرنشین این برگۀ رسوایی بودند که سال‌هاست به طیف روشنفکر نشر شهره هستند و حتی ساختارشکنی‌های برخی از آنان در مواجهه با مقدساتی همچون امام حسینعلیه‌السلام مجوز نشر آنان را در معرض تعلیق و ابطال قرار داده بود. ناشرانی که سال‌ها در محافل رسمی و خصوصی ادعای مستقل بودند داشتند و اعلام می‌کردند که هیچ حمایتی از نظام اسلامی و جمهوری اسلامی دریافت نکرده‌اند و به آن افتخار می‌کردند.
اما انتشار این لیست نشان داد که اتفاقا همان افرادی که بیشترین طعنه‌ها و کنایه‌ها را تحت عنواینی همچون «رانتخوار» و «ویژه‌خوار» به سایر ناشران داشتند، خود بیشترین رانت را از مدیریت ناکارآمد تخصیص و توزیع کاغذ دورۀ قبل دارا بودند. البته این همۀ ماجرا نیست چرا که در این لیست آمار توزیع یک میلیون و دویست و شصت هزار و نود وشش بند کاغذ را منتشر کرده است و به اذعان بسیاری از کارشناسان صنعت نشر، کاغذ مصرفی نشر کشور از سال ۹۷ تا زمان انتشار این لیست بسیار بیش از این‌ها بوده است.
تولید کتاب یا دلالی کاغذ؟
ماجرا آنجایی جالب می‌شود که گفته می‌شود این لیست برای کاغذهای تحریر (سفید) است. در حالی که اگر نگوییم برخی از این ناشران مصرف کاغذ تحریرشان صفر است، باید بگوییم بسیار اندک است. این به این معناست که ناشرانی که کاغذ بالک مصرف کرده‌اند، کاغذ تحریر یارانه‌ای را بندی بین ۱۱۰ تا ۱۵۰ هزار تومان از ارشاد دریافت کرده‌اند و آن را در بازار آزاد بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان فروخته‌اند و آن را به کاغذ بالک تبدیل کرده‌اند.
یعنی اگر ناشری که کاغذ بالک مصرف می‌کند ۱۰ هزار بند کاغذ یارانه‌ای دریافت کرده باشد مبلغی بین یک میلیارد و صد تا یک میلیارد و پانصد میلیون تومان پرداخته است و آن را در بازار آزاد بین پنج تا هفت میلیارد تومان فروخته است. حالا اگر این ناشر ۲۰ هزار بند دریافت کرده باشد و آن را فروخته باشد این عدد را باید دو برابر کرد. اگر ناشری ۳۰ هزار بند دریافت کرده باشد و آن را فروخته باشد این عدد را باید سه برابر کرد. سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که ناشری که سه میلیارد هزینه می‌کند تا کاغذ یارانه‌ای خریداری شود و آن را در بازار آزاد نزدیک به ۱۵ میلیارد تومان به فروش می‌رساند دیگر چه نیازی به تولید کتاب دارد؟
شناخت منشأ فساد و حرکت به سمت اصلاح
پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌ویژه معاونت فرهنگی آن به‌طور جدی به موضوع کاغذ ورود پیدا کرد و با احصای مشکلات و برگزاری جلسات مختلفی با کارشناسان این حوزه بالأخص تشکل‌ها و انجمن‌های نشری کشور اقداماتی در جهت اصلاح فرآیند تخصیص کاغذ را آغاز کردند.
وضعیت تخصیص کاغذ به حدی نا امیدکننده بود که انجمن‌ها وتشکل‌های نشر خواستار بازرسی همه‌جانبۀ فعالیت‌های اتحادیۀ شرکت‌های تعاونی ناشران ایران (آشنا) به عنوان متولی اصلی توزیع کاغذ و اتحادیۀ ناشران و کتابفروشان تهران به عنوان ناظر شمارش و توزیع کاغذ شدند. پس از مطالبه خبرها حاکی از تشکیل کارگروهی در شورای تشکل‌های نشر با عضویت سه تن از اعضای انجمن‌های نشری کشور است که مأموریت پیگیری این مسئله را برعهده دارند.
به نظر می‌رسد همانطور که رئیس جمهور بارها اعلام کرده است، خود دولت باید مدعی فساد شود، وزارت ارشاد و دستگاه‌های نظارتی و ناظران خاموش باید با بررسی دقیق تخصیص کاغذ در دورۀ گذشته «رانت‌خواری» و «ویژه‌خواری» اتفاق افتاده در چند سال گذشته را به طور شفاف به عموم فعالان حوزۀ نشر معرفی کرده و در صورت اثبات تخلفات با مسببان آن برخورد شود.
برچسب‌ها سید عباس صالحی محسن جوادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری اسلامی دولت دوازدهم دولت سیزدهممنبع: ایرنا
کلیدواژه: سید عباس صالحی محسن جوادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری اسلامی دولت دوازدهم دولت سیزدهم سید عباس صالحی محسن جوادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری اسلامی دولت دوازدهم دولت سیزدهم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت دوازدهم توزیع کاغذ دریافت کرده وزارت ارشاد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۴۹۰۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مهدی نصیری؛ سوژه‌ی متفکر یا شخصیت مبتذل؟
مهدی نصیری در کمتر از ۴ سال نه تنها بر سکولاریسم پافشاری می‌کند بلکه حتی از رادیکال‌ترین مواضع برخی روشنفکران دینی در خصوص همجنسبازی هم عبور کرده و در آخرین موضع از ائتلاف تاج‌زاده تا شاهزاده سخن گفته است. - اخبار سیاسی -
گروه اندیشه خبرگزاری تسنیم- محمد‌محسن راحمی:حمیدرضا جلایی‌پور، فعال اصلاح‌طلب در مصاحبه‌ای که در خصوص اظهارات اخیر مهدی نصیری در تلوزیون بی‌بی‌سی فارسی داشته با بیان اینکه "نصیری اسیر ضعف «واقع‌نگری»، «دفعی‌گرایی» و «ضعف در پرنسیپ‌های اخلاقی و سیاسی» است" گفته: "آقای نصیری چه زمانی که در کیهان بنیادگرایانه و اقتدارگرایانه علیه مصلحان می‌نوشتند و بعدش با گرایشی شبه‌تفکیکی هر گونه مدرن‌شدن و همۀ دستاوردهای علمی و عرفانی بشر را تخطئه می‌کردند و نگران ورود موبایل به ایران بودند و چه امروز که طرفدار نوعی «انقلاب آرام» شده‌اند و پیشنهاد چنین ائتلافی می‌دهند در دیدن واقعیت و پیچیدگی‌اش ضعف شدیدی داشتند و با رویکردی هیجانی که بلوغ شناختی ندارد به خاطر شیفتگی به ایده‌ها و تغییرات رادیکال در نظر از روی واقعیت می‌پریدند."
این اولین باری نیست که مهدی نصیری در خصوص موضوعی اظهار نظر می‌کند که تقریباً چیزی از آن نمی‌داند.
او سال گذشته در گفت‌و‌گویی که در اتاقی با عنوان «یک چهره یک شب» با مدیریت منصوره حسینی یگانه، مجری شبکه سلطنت‌طلب منوتو، در کلاب هاوس برگزار شد، مرزهای وقاحت را جا‌به‌جا و به صراحت از به رسمیت شناختن همجنسبازی دفاع کرد.
نصیری گفت: "تمام قضایا و چالش‌ها من‌جمله بحث همجنس‌خواهی در چارچوب دموکراتیک و آن حکومت عرفی باید حل شود و هر قانون و برخوردی بخواهد انجام شود هر چه اکثریت مردم به آن رسید، ما از منظر حکمرانی به آن تن می‌دهیم."
او در این گفت‌و‌گو تلاش کرد تا برای مواضع مذبذب‌گونه اخیرش تباری تئوریک ارائه دهد. نصیری کوشید تا مجموعۀ عقاید افراطی گذشته خود را تحت عنوان «اسلام سنتی» معرفی کند و مواضع اخیرش را تحت تاثیر آشنایی خود با آنچه «نواندیشی دینی» خواند، صورت‌بندی نماید. اما دقت در گفته‌های او بی‌اطلاعی مفرط نصیری از نواندیشی دینی را هم برملا می‌سازد و نشان می‌دهد او همچنان در خصوص مطالبی اظهار نظر می‌کند که فهم چندانی از آنها ندارد.
تفاوت «نواندیشی دینی» با «روشنفکری دینی»
در خصوص مواضع نصیری در این گفت‌و‌گو نکاتی قابل ارائه است. نکته نخست این است که در ساحت اندیشه‌ورزی، «روشنفکری دینی» و «نواندیشی دینی» با وجود شباهت‌های‌شان دو مقوله کاملاً مجزا از یکدیگرند. برای اولین بار مصطفی ملکیان در گفت‌و‌گو با مجله راه نو این بحث را مطرح کرد و بعدها در قالب یک پروژه فکری توسط برخی دیگر ادامه یافت.
دو تفاوت اصلی میان روشنفکران دینی و نواندیشان دینی به موضع این دو طیف در نسبت با «اصالت عقل مدرن» و «سکولاریزم» بازمی‌گردد. از این منظر مواضع مهدی نصیری کاملاً در تناقض با اصول نواندیشی دینی است!
1- اصالت عقل مدرن
روشنفکران دینی با اصل گرفتن مدرنیته به خوانش و فهم نصوص دینی می‌پردازند. ملکیان در توضیح این ویژگی روشنفکری دینی می‌گوید: "روشنفکران دینی ما به واقع، مدرنیته را اصل گرفته‌اند و برای هر چیز مقبولی که در آن یافت می‌شود، مابه‌ازایی در قرآن و سنت هم پیدا کرده‌اند."
در مقابل نواندیشان دینی مبنا را دین قرار می دهند، ولی در صدد تفسیر متجددانه و خوانشی جدید از دین هستند که با مقتضیات روز همانند مردم سالاری و حقوق بشر همخوان باشد. (صادق حقیقت - نواندیشی دینی و روشنفکری دینی)
2- سکولاریسم
دیگر تفاوت اصلی این دو طیف به حوزه سیاسی و اجتماعی مربوط می‌شود. صادق حقیقت، از نواندیشان دینی، در این باره می‌نویسد: "دیگر تفاوت نواندیشی دینی با روشنفکری دینی آن است که نواندیشی دینی با عرفی‌گرایی (سکولاریسم) مرزبندی ایجاد می‌نماید؛ چرا که نزد نواندیشان دینی فقه سیاسی اعتبار دارد."
بنابراین چنانچه گفته شد در این دو فقره، روشنفکری دینی با نواندیشی دینی تفاوت دارد. مقایسه این مهم با گفته‌های نصیری نشان می‌دهد که بر خلاف ادعایی که مطرح می‌کند چندان با نواندیشی دینی هم آشنا نیست و همچنان نمی‌داند درباره چه حرف می‌زند. او به وضوح از سکولاریسم سیاسی دفاع می‌کند و در حالی که روزگاری به نفی حداکثری مدرنیته و عقل مدرن می‌پرداخت اکنون به دنبال تایید حداکثری آن با خوانشی سطحی از دین است.
نقد تکنولوژی و تایید همجنس‌خواهی
نکته دیگر در خصوص اظهار نصیری در این نشست آن است که مواضع نصیری در موضوع «تکنولوژی» و «همجنسبازی» نیز با مبانی نواندیشی دینی در تناقض است. نصیری در خلال بحث با پرسشی از آهنگران درباره تکنولوژی و همجنسبازی روبرو شد. او با وجود آنکه تلاش کرد تا همچنان بر مواضع رادیکال گذشته‌اش در خصوص تکنولوژی پابرجا بماند، اما چنانچه در بالا آمد به صراحت همجنسبازی را تایید کرد.
اگر محسن کدیور و صادق حقیقت را به عنوان دو فیگور مهم در طیف نواندیشان دینی محسوب کنیم، هیچکدام از این دو نفر نه زاویه‌ای جدی با تکنولوژی دارند و نه در طرحی که بر اساس مبانی نواندیشی دینی از جامعه مطلوب ارائه می‌دهند، همجنسبازی جایی دارد.
صادق حقیقت در این خصوص می‌گوید: "من در دانشگاه فلوریدا سخنرانی به زبان انگلیسی انجام دادم و نسبت میان اسلام و دموکراسی را به زبان انگلیسی بیان کردم. یکی از سوالاتی که بلافاصله بیان می شود این است که نظرتان درباره حقوق همجنسگرایان چیست؟ من پاسخ دادم که اسلام با همجنسگرایی مخالف است. برای روشن شدن بحث هم یک مثال می آورم: در اعلامیه حقوق بشر آمده است که اگر کسی دستگیر شد باید بلافاصله تفهیم اتهام شود و اگر در کشوری است که زبان کشور را نمی داند باید مترجمی باشد که تفهمیم اتهام کند و به شکل خودسرانه نمی شود یک نفر دستگیر شود. در مورد حقوق همجنسگرایی اما عقل نوع بشر به آن حکم نکرده است. عقل نوع بشر به حق همجنسگرایی حکم نمی کند و متون صریح دینی به حق همجنسگرایی مخالف است." (سید صادق حقیقت - برنامه سوره آذر 1400)
محسن کدیور هم در گفت‌و‌گویی بیان می‌کند: "تا کنون هیچ سند بین المللی از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد (مهمترین مرجع بین المللی رسمی حقوق بشر) در به رسمیت شناختن همجنسگرایی به عنوان یکی از حقوق بشر به تصویب نرسیده است! چرا که اکثر دول عضو با به رسمیت شناختن آن به شدت مخالفند. اکثر جمعیت کره‌ی زمین از این امر کراهت دارند و حاضر نیستند آنرا به رسمیت بشناسند."
کدیور حتی در خصوص وضع قوانین لازم برای حفظ اخلاق عمومی از این ضایعه اخلاقی هم موضعی جدی دارد. حتی روشنفکران دینی از جمله عبدالکریم سروش و آرش نراقی هم به صراحتی که نصیری در این نشست از همجنسبازی دفاع می‌کند در این خصوص موضع نگرفته‌اند!
مواردی که به آنها اشاره شد نشان می‌دهد که مهدی نصیری نه تنها شناختی از «نواندیشی دینی» ندارد بلکه برخی مواضع او در خصوص سکولاریسم بیشتر به برخی مواضع «روشنفکران دینی» نزدیک است و موضع او در خصوص همجنسبازی حتی از مواضع شخصیت‌های اصلی این طیف هم رادیکال‌تر و بی‌اساس‌تر است.
تبارسازی تئوریک یا چرخش‌های نظری دفعی!
نصیری با وجود اینکه در این نشست تلاش می‌کند تا برای چرخش‌های نظری خود تباری تئوریک و تاریخچه‌ای چند دهه‌ای و قابل اتکا ارائه دهد اما درست در تنها پاورقیِ مقدمه‌ای که کمتر از 4 سال پیش در آذرماه 98 برای آخرین کتابش «عصر حیرت» خود نوشته بود سعی کرد تا اتهام هم‌رأیی با روشنفکری دینی و سکولاریسم را از دامن خود برهاند: «مکــن اســت گفتــه شــود تفــاوت ایــن حــرف بــا حــرف روشــنفکرانی کــه از دیــن حداقلــی ســخن مــی گوینــد چیســت؟ پاســخ: ا گــر منظــور از دیــن حداقلــی ایــن اســت کــه عرصــه هایــی از حیــات فــردی و جمعــی، از حا کمیــت احــکام دیــن مسـتثنی میشـود و دیـن در ایـن حیطـه هـا حکمـی نـدارد، (همـان طـور کـه عـده ای از روشـنفکران دینـی مـی گوینـد) ایـن همـان اعتقـاد مـردود در بـاره حیطـه نفـوذ و حا کمیـت دیـن اسـت؛ امـا ا گـر مقصـود ایـن باشـد کـه در شـرایطی امـکان تحقق تنهـا حـدی محـدود و نسـبی از دیـن و احـکام آن بـه دلبـل بـروز موانعـی چـون غیبـت و یـا عـدم بسـط یـد حجـت معصـوم مقـدور و میسـور اسـت، ربطـی بـه سکولاریسـم نـدارد.» (پاورقی مقدمه کتاب عصر حیرت)
اکنون او در کمتر از 4 سال نه تنها بر سکولاریسم پافشاری می‌کند بلکه حتی از رادیکال‌ترین مواضع برخی روشنفکران دینی در خصوص همجنسبازی هم عبور کرده و در آخرین موضع از ائتلاف تاج‌زاده تا شاهزاده سخن گفته است.
انتهای پیام/
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت